Sử dụng insulin như thế nào cho an toàn

Insulin là gì ?

Insulin là một loại hormone từ các tế bào đảo tụy ở tuyến tụy tiết ra. Chúng có tác dụng chuyển hóa các chất carbohydrate trong cơ thể. Insulin còn có tác dụng đến việc chuyển hóa các mô mỡ và gan thành loại năng lượng ATP để cung cấp cho hoạt động của cơ thể.

Insulin được tổng hợp ở tế bào Beta trong đảo tụy bằng sự hoạt động của bộ máy tổng hợp protein trong tế bào. Insulin cũng là tác nhân duy nhất trong cơ thể có thể làm giảm nồng độ Glucose trong máu.

Vì sao phải dùng insulin

Insulin ảnh hưởng lớn đến lượng đường trong máu. Bệnh đái tháo đường có nguyên nhân từ việc lượng đường trong máu tăng cao. Insulin chính là hormone làm ức chế sự chuyển hóa glycogen thành glucose và đi vào máu, nếu như thiếu hụt Insulin thì glycogen sẽ không ngừng chuyển hóa và đưa một lượng thừa thãi glucose vào máu gây ra đái tháo đường.

Sử dụng insulin như thế nào

Insulin thường (regular insulin) không đậm đặc là loại insulin duy nhất có thể dùng để tiêm truyền tĩnh mạch trong các trường hợp cấp cứu. Không dùng các loại insulin khác để tiêm tĩnh mạch vì có thể gây phản ứng quá mẫn nguy hiểm đến tính mạng.

Khi cần pha trộn 2 loại insulin với nhau, nên rút insulin thường vào ống tiêm trước.

Khi dùng tiêm truyền tĩnh mạch, chỉ nên pha trộn insulin thường với dung dịch muối đẳng trương, để đạt được nồng độ 1 đơn vị insulin /ml. Tiêm tĩnh mạch chậm mỗi 50 đơn vị trong thời gian tối thiểu là 1 phút.

Cần xoay vòng các vị trí tiêm dưới da để tránh loạn dưỡng mỡ (lipodystrophy).

Nên tiêm các hỗn hợp insulin thường và insulin NPH, hoặc insulin thường và insulin chậm chỉ trong vòng 5 đến 15 phút sau khi pha trộn.

Kỹ thuật tiêm insulin

Lọ insulin và bơm tiêm insulin: Nếu chế phẩm insulin ở dạng hỗn dịch (đục như sữa), cần lắc nhẹ khoảng 10 lần để đưa thuốc trở về dạng hỗn dịch sau khi bị lắng. Với loại insulin tác dụng nhanh, có thể không cần lắc do chế phẩm đã ở dạng dung dịch trong suốt. Khử trùng nắp lọ insulin với bông gòn đã nhúng trong dung dịch diệt khuẩn. Trước khi rút insulin, hút không khí vào trong bơm kim tiêm một thể tích khí bằng với liều insulin cần lấy. Bơm không khí đã hút vào lọ insulin. Lấy insulin nhẹ nhàng, tránh làm xoáy dung dịch trong lọ. Loại bỏ bọt khí.

Bút tiêm insulin: Với insulin dạng hỗn dịch thì cần lắc nhẹ khoảng 10 lần bút tiêm để làm đều hỗn dịch insulin tác dụng chậm. Lắp mũi tiêm vào bút tiêm. Vặn bút tiêm tiểu đường ở mức 2 đơn vị. Trước tiên phải bơm hết 2 đơn vị này để loại bọt khí trong ống tiêm đến khi nhìn thấy có giọt nước ở đầu bút tiêm là được. Nếu không, làm lại một lần nữa, cho đến khi thấy giọt nước ở đầu mũi tiêm. Chọn mức liều insulin tương ứng và tiêm.

Chọn vị trí tiêm

Vị trí hấp thu nhanh nhất là bụng, tiếp đó là cánh tay. Tuy nhiên mông cũng là một vị trí có thể tiêm được nhưng cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về thời gian hấp thu thuốc ở vùng mông. Sự khác biệt về thời gian hấp thu này được áp dụng để kéo dài hoặc rút ngắn thời gian tác dụng của insulin.

Chú ý phải sử dụng bông gòn tẩm cồn để sát khuẩn da trước khi tiêm.

Thay đổi theo vòng quanh các vị trí tiêm (có thể giữ cùng một vị trí tiêm vào một giờ tiêm nhất định) hoặc quay vòng trên cùng một vị trí tiêm, tiêm ở các vị trí cách nhau khoảng 2 đến 3 cm.

Có thể rút ngắn thời gian tác dụng của insulin nhanh bằng cách tiêm ở vị trí bụng hoặc kéo dài thời gian tác dụng bằng cách tiêm vào đùi. Tiêm ở cánh tay cho thời gian tác dụng trung bình

Tiêm một góc 90° hoặc 45°, có thể tiêm tại trạng thái bình thường hoặc kéo nhẹ da ở vùng tiêm.

Đợi 10 giây trước khi rút mũi tiêm để insulin có thể khuếch tán.

Nên rút nhanh kim tiêm để tránh làm cho insulin thoát ra ở vị trí tiêm.

Mục tiêu đường huyết lúc đói nằm trong khoảng 3,9 đến 6,7 mmol/l và nồng độ 2h sau bữa ăn phải < 7,8 mmol/l. Đối với người cao tuổi, mục tiêu đường huyết là 5,6 đến 8,3 mmol/l lúc đói và < 11,1 mmol/l sau bữa ăn. Đối với phụ nữ có thai, mục tiêu đường huyết là < 5,3 mmol/l trước bữa ăn và < 6,7 mmol/l sau bữa ăn. Theo dõi 3 tháng một lần HbA1c. Chỉ số này phản ánh giá trị trung bình của nồng độ đường huyết trong vòng 3 tháng. Mục tiêu < 6,5 % đến 7 % trong trường hợp đã kiểm soát tốt đái tháo đường.

Liều lượng tiêm

Tiêm insulin cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ. Các loại bút tiêm insulin là thuốc kê toa, tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ chuyên môn sẽ quyết định liều tiêm cho mỗi bệnh nhân phù hợp

Một số thuốc tiêm dạng insulin hiện nay

Apidra 100UI Solota, Lantus Solota, Novomix 30 Flexpen, Novorapid Flexpen, Levemir Flexpen.... Khách hàng có thể tham khảo trên shop Maizo về các thông tin sản phẩm

Xem thêm:

Nguy cơ tiểu đường từ việc ăn trứng sai cách

Chăm sóc sức khỏe khi thời tiết vào mùa lạnh

Dấu hiệu cảnh báo nam giới suy giảm nội tiết tố